Αδενοκαρκίνωμα ή καρκίνωμα από πλακώδη κύτταρα του
οισοφάγου. Η νόσος είναι υπεύθυνη για περισσότερους από 10.000 θανάτους κάθε
χρόνο στις ΗΠΑ. Εμφανίζεται πιο συχνά σε άνδρες ηλικίας άνω των 60 ετών.
Οι όγκοι του οισοφάγου είναι συνήθως ανθοκραμβοειδείς και διηθητικοί, και στις περισσότερες περιπτώσεις αποφράσσουν μερικώς τον αυλό του οισοφάγου. Η τοπική μετάσταση συμβαίνει πρώιμα μέσω των υποβλεννογόνιων λεμφαγγείων, συχνά προσβάλλοντας μοιραία άλλα ενδοθωρακικά όργανα. Το ήπαρ και οι πνεύμονες είναι οι συνήθεις θέσεις απομακρυσμένης μετάστασης.
ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ: Η αιτία του καρκίνου του οισοφάγου είναι άγνωστη. Ωστόσο, διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες έχουν αναγνωριστεί. Αυτοί περιλαμβάνουν το χρόνιο κάπνισμα ή την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, τη φλεγμονή που επάγεται από τη στάση, όπως στην αχαλασία ή τη στένωση, προηγούμενους όγκους της κεφαλής και του τραχήλου και τη διατροφική ανεπάρκεια, όπως η ιδιοπαθής στεατόρροια και το σύνδρομο Plummer- Vinson.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ: Η άμεση διήθηση παρακείμενων δομών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως μεσοθωρακίτιδα, τραχειοοισοφαγικό ή βρογχοοισοφαγικό συρίγγιο (προκαλώντας έντονο βήχα κατά την κατάποση υγρών) και διάτρηση της αορτής με αιφνίδια απώλεια αίματος. Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν την αδυναμία ελέγχου των εκκρίσεων, απόφραξη του οισοφάγου, την κακή θρέψη και την απώλεια ελέγχου του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, που μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία από εισρόφηση.
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Κατά τα πρώιμα στάδια της νόσου ο ασθενής μπορεί να αναφέρει ένα αίσθημα πληρότητας, πίεσης, δυσπεψίας ή υποστερνικού καύσου και μπορεί να αναφέρει τη χρήση αντιόξινων για την ανακούφιση της γαστρεντερικής δυσφορίας. Αργότερα, ο ασθενής μπορεί να παραπονεθεί για δυσφαγία και απώλεια βάρους. Ο βαθμός της δυσφαγίας ποικίλλει, ανάλογα με την έκταση της βλάβης, από ήπια δυσφαγία που εμφανίζεται μόνο μετά από την κατάποση στερεάς τροφής (ιδίως κρέατος) μέχρι τη δυσκολία να καταπιεί χοντροκομμένες τροφές ή ακόμη και υγρά. Ο ασθενής μπορεί να παραπονείται για βράγχος φωνής (από διήθηση του λαρυγγικού νεύρου), χρόνιο βήχα (πιθανότατα από εισρόφηση), ανορεξία, εμέτους και αναγωγές τροφών. Τα τελευταία συμπτώματα είναι αποτέλεσμα αύξησης του όγκου πέρα από τα όρια του οισοφάγου. Ο ασθενής μπορεί επίσης να αναφέρει άλγος κατά την κατάποση ή άλγος που αντανακλά στη ράχη. Στα τελευταία στάδια της νόσου, ο ασθενής εμφανίζεται αδύνατος, καχεκτικός και αφυδατωμένος.
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: Ακτινογραφία του οισοφάγου μετά από κατάποση βαρίου και εξετάσεις κινητικότητας, ακτινογραφία θώρακος ή οισοφαγογραφία, οισοφαγοσκόπηση, βιοψίες μετά από λήψη ιστού του όγκου με βελόνη ή ψήκτρα, κυτταρολογικές εξετάσεις κυττάρων που αποπίπτουν, βρογχοσκόπηση, ενδοσκοπική υπερηχογραφία του οισοφάγου, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας, απεικονιστικές εξετάσεις ήπατος και τομογραφία του μεσοθωρακίου μπορεί να διενεργηθούν για την απεικόνιση του όγκου, τον καθορισμό του τύπου του, να αποκαλύψουν επέκταση σε παρακείμενα όργανα και να αποκαλύψουν απομακρυσμένες μεταστάσεις.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Επειδή ο καρκίνος του οισοφάγου διαπιστώνεται όταν ήδη είναι σε προχωρημένο στάδιο, η θεραπεία τις περισσότερες φορές είναι παρηγορητική παρά θεραπευτική. Η θεραπεία για τη διατήρηση της βατότητας του οισοφάγου περιλαμβάνει τη διάταση του αυλού, τη θεραπεία με λέιζερ, την ακτινοθεραπεία και την τοποθέτηση ενδοαυλικά σωλήνων για τη γεφύρωση του όγκου. Η ριζική χειρουργική επέμβαση μπορεί να εξαιρέσει τον όγκο και να οδηγήσει σε εκτομή μόνο του οισοφάγου ή του οισοφάγου και του στομάχου μαζί. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία μπορεί να επιβραδύνουν την αύξηση του όγκου. Η γαστροστομία και η νηστιδοστομία μπορεί να βοηθήσουν στην παροχή της κατάλληλης θρέψης. Ένα εμβάλωμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απόφραξη των συριγγίων. Η ενδοσκοπική θεραπεία με λέιζερ και η διπολική ηλεκτροπηξία μπορεί να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της κατάποσης με την εξάχνωση του καρκινικού ιστού. Ωστόσο, αν ο όγκος εντοπίζεται στον ανώτερο οισοφάγο, το λέιζερ δεν μπορεί να τοποθετηθεί κατάλληλα. Τα αναλγητικά προσφέρουν ανακούφιση από το άλγος.
ΠΡΟΓΝΩΣΗ: Ανεξάρτητα από τον κυτταρικό τύπο, η πρόγνωση του καρκίνου του οισοφάγου είναι φτωχή. Η 5ετής επιβίωση φθάνει μόλις το 5% και οι περισσότεροι ασθενείς καταλήγουν εντός 6 μηνών από τη διάγνωση.
ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Ο ασθενής εκτιμάται για την παρουσία σημείων και συμπτωμάτων όπως αυτά που προαναφέρθηκαν. Παρακολουθείται η πρόσληψη τροφών και υγρών καθώς και το σωματικό βάρος. Εξηγούνται στον ασθενή όλες οι διαδικασίες. Ο ασθενής προετοιμάζεται σωματικά και ψυχολογικά για την επέμβαση και τη μετεγχειρητική φροντίδα ανάλογα με την ένδειξη.
Παρέχεται διατροφή πλούσια σε θερμίδες και πρωτεΐνες. Προσφέρονται πολτοποιημένες ή υγροποιημένες τροφές και τα διαθέσιμα στο εμπόριο σκευάσματα συμπληρωμάτων διατροφής. Χορηγείται ανάλογα με τις ανάγκες συμπληρωματική παρεντερική διατροφή. Ο ασθενής τοποθετείται σε θέση κατά Fowler κατά τη διάρκεια των γευμάτων και παρέχεται επαρκής χρόνος ώστε να αποφευχθεί η εισρόφηση. Καταγράφεται τυχόν επεισόδιο αναγωγής και παρέχεται η κατάλληλη στοματική υγιεινή. Παρέχονται επίσης τα κατάλληλα αναλγητικά φάρμακα και οι μη επεμβατικές μέθοδοι αναλγησίας.
Όταν χρησιμοποιείται σωλήνας γαστροστομίας, οι τροφές χορηγούνται αργά με φυσική ροή σε προκαθορισμένες ποσότητες (συνήθως 200-500 ml) και στον ασθενή μπορεί να δοθεί κάτι να μασήσει πριν και κατά τη διάρκεια της σίτισης, προκειμένου να διεγερθούν οι γαστρικές εκκρίσεις και να υπάρξει μια εξομοίωση με τη φυσιολογική σίτιση. Ο ασθενής και η οικογένειά του καθοδηγούνται σχετικά με τις διατροφικές απαιτήσεις (π.χ. φροντίδα του σωλήνα σίτισης και έλεγχος της βατότητάς του, χορήγηση της τροφής, φροντίδα του δέρματος στο σημείο εισόδου του σωλήνα και η τοποθέτηση του ασθενούς σε ανασηκωμένη θέση κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τα γεύματα).
Μετά τη χειρουργική επέμβαση, παρακολουθούνται τα ζωτικά σημεία, το ισοζύγιο υγρών και ηλεκτρολυτών (περιλαμβανομένης της πρόσληψης και αποβολής). Ο ασθενής παρακολουθείται για επιπλοκές, όπως λοίμωξη, σχηματισμό συριγγίου, πνευμονία, εμπύημα και κακή θρέψη. Εάν πραγματοποιήθηκε χειρουργική εκτομή με οισοφαγική αναστόμωση, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση σημείων διαφυγής από την αναστόμωση. Εάν τοποθετήθηκε ενδοπροσθετικός σωλήνας, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση σημείων απόφραξης ή μετατόπισης, η οποία μπορεί να προκαλέσει διάτρηση του μεσοθωρακίου ή να επιταχύνει τη διάβρωση του όγκου.
Εάν χορηγηθεί χημειοθεραπεία, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση επιπλοκών όπως η καταστολή του μυελού και γαστρεντερικές αντιδράσεις. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ελαχιστοποιούνται με τη χρήση στοματικών πλύσεων με φυσιολογικό ορό. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να ξεκουράζεται για μεγάλα διαστήματα και χορηγούνται τα κατάλληλα φάρμακα. Εάν χρησιμοποιηθεί ακτινοθεραπεία, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση επιπλοκών όπως διάτρηση οισοφάγου, πνευμονίτιδα, πνευμονική ίνωση ή φλεγμονή του νωτιαίου μυελού (μυελίτιδα).
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα της εκάστοτε θεραπείας εξηγούνται στον ασθενή και τους συγγενείς του. Παρέχεται η διαβεβαίωση ότι το άλγος θα αντιμετωπιστεί και η νοσηλεύτρια ή άλλος επαγγελματίας υγείας παραμένουν στο πλευρό του ασθενή σε περιόδους άγχους ή δυσφορίας. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη φροντίδα του.
Ο ασθενής πρέπει να συνεχίσει να έχει μια φυσιολογική καθημερινότητα κατά τη φάση της ανάρρωσης, προκειμένου να διατηρηθεί ένα αίσθημα ελέγχου και να αποφευχθούν οι επιπλοκές που σχετίζονται με την ακινησία. Τόσο ο ασθενής όσο και η οικογένειά του παραπέμπονται σε κατάλληλες ομάδες για πληροφόρηση και υποστήριξη.
Οι όγκοι του οισοφάγου είναι συνήθως ανθοκραμβοειδείς και διηθητικοί, και στις περισσότερες περιπτώσεις αποφράσσουν μερικώς τον αυλό του οισοφάγου. Η τοπική μετάσταση συμβαίνει πρώιμα μέσω των υποβλεννογόνιων λεμφαγγείων, συχνά προσβάλλοντας μοιραία άλλα ενδοθωρακικά όργανα. Το ήπαρ και οι πνεύμονες είναι οι συνήθεις θέσεις απομακρυσμένης μετάστασης.
ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ: Η αιτία του καρκίνου του οισοφάγου είναι άγνωστη. Ωστόσο, διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες έχουν αναγνωριστεί. Αυτοί περιλαμβάνουν το χρόνιο κάπνισμα ή την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, τη φλεγμονή που επάγεται από τη στάση, όπως στην αχαλασία ή τη στένωση, προηγούμενους όγκους της κεφαλής και του τραχήλου και τη διατροφική ανεπάρκεια, όπως η ιδιοπαθής στεατόρροια και το σύνδρομο Plummer- Vinson.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ: Η άμεση διήθηση παρακείμενων δομών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως μεσοθωρακίτιδα, τραχειοοισοφαγικό ή βρογχοοισοφαγικό συρίγγιο (προκαλώντας έντονο βήχα κατά την κατάποση υγρών) και διάτρηση της αορτής με αιφνίδια απώλεια αίματος. Άλλες επιπλοκές περιλαμβάνουν την αδυναμία ελέγχου των εκκρίσεων, απόφραξη του οισοφάγου, την κακή θρέψη και την απώλεια ελέγχου του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, που μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία από εισρόφηση.
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Κατά τα πρώιμα στάδια της νόσου ο ασθενής μπορεί να αναφέρει ένα αίσθημα πληρότητας, πίεσης, δυσπεψίας ή υποστερνικού καύσου και μπορεί να αναφέρει τη χρήση αντιόξινων για την ανακούφιση της γαστρεντερικής δυσφορίας. Αργότερα, ο ασθενής μπορεί να παραπονεθεί για δυσφαγία και απώλεια βάρους. Ο βαθμός της δυσφαγίας ποικίλλει, ανάλογα με την έκταση της βλάβης, από ήπια δυσφαγία που εμφανίζεται μόνο μετά από την κατάποση στερεάς τροφής (ιδίως κρέατος) μέχρι τη δυσκολία να καταπιεί χοντροκομμένες τροφές ή ακόμη και υγρά. Ο ασθενής μπορεί να παραπονείται για βράγχος φωνής (από διήθηση του λαρυγγικού νεύρου), χρόνιο βήχα (πιθανότατα από εισρόφηση), ανορεξία, εμέτους και αναγωγές τροφών. Τα τελευταία συμπτώματα είναι αποτέλεσμα αύξησης του όγκου πέρα από τα όρια του οισοφάγου. Ο ασθενής μπορεί επίσης να αναφέρει άλγος κατά την κατάποση ή άλγος που αντανακλά στη ράχη. Στα τελευταία στάδια της νόσου, ο ασθενής εμφανίζεται αδύνατος, καχεκτικός και αφυδατωμένος.
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: Ακτινογραφία του οισοφάγου μετά από κατάποση βαρίου και εξετάσεις κινητικότητας, ακτινογραφία θώρακος ή οισοφαγογραφία, οισοφαγοσκόπηση, βιοψίες μετά από λήψη ιστού του όγκου με βελόνη ή ψήκτρα, κυτταρολογικές εξετάσεις κυττάρων που αποπίπτουν, βρογχοσκόπηση, ενδοσκοπική υπερηχογραφία του οισοφάγου, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας, απεικονιστικές εξετάσεις ήπατος και τομογραφία του μεσοθωρακίου μπορεί να διενεργηθούν για την απεικόνιση του όγκου, τον καθορισμό του τύπου του, να αποκαλύψουν επέκταση σε παρακείμενα όργανα και να αποκαλύψουν απομακρυσμένες μεταστάσεις.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Επειδή ο καρκίνος του οισοφάγου διαπιστώνεται όταν ήδη είναι σε προχωρημένο στάδιο, η θεραπεία τις περισσότερες φορές είναι παρηγορητική παρά θεραπευτική. Η θεραπεία για τη διατήρηση της βατότητας του οισοφάγου περιλαμβάνει τη διάταση του αυλού, τη θεραπεία με λέιζερ, την ακτινοθεραπεία και την τοποθέτηση ενδοαυλικά σωλήνων για τη γεφύρωση του όγκου. Η ριζική χειρουργική επέμβαση μπορεί να εξαιρέσει τον όγκο και να οδηγήσει σε εκτομή μόνο του οισοφάγου ή του οισοφάγου και του στομάχου μαζί. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία μπορεί να επιβραδύνουν την αύξηση του όγκου. Η γαστροστομία και η νηστιδοστομία μπορεί να βοηθήσουν στην παροχή της κατάλληλης θρέψης. Ένα εμβάλωμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απόφραξη των συριγγίων. Η ενδοσκοπική θεραπεία με λέιζερ και η διπολική ηλεκτροπηξία μπορεί να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της κατάποσης με την εξάχνωση του καρκινικού ιστού. Ωστόσο, αν ο όγκος εντοπίζεται στον ανώτερο οισοφάγο, το λέιζερ δεν μπορεί να τοποθετηθεί κατάλληλα. Τα αναλγητικά προσφέρουν ανακούφιση από το άλγος.
ΠΡΟΓΝΩΣΗ: Ανεξάρτητα από τον κυτταρικό τύπο, η πρόγνωση του καρκίνου του οισοφάγου είναι φτωχή. Η 5ετής επιβίωση φθάνει μόλις το 5% και οι περισσότεροι ασθενείς καταλήγουν εντός 6 μηνών από τη διάγνωση.
ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Ο ασθενής εκτιμάται για την παρουσία σημείων και συμπτωμάτων όπως αυτά που προαναφέρθηκαν. Παρακολουθείται η πρόσληψη τροφών και υγρών καθώς και το σωματικό βάρος. Εξηγούνται στον ασθενή όλες οι διαδικασίες. Ο ασθενής προετοιμάζεται σωματικά και ψυχολογικά για την επέμβαση και τη μετεγχειρητική φροντίδα ανάλογα με την ένδειξη.
Παρέχεται διατροφή πλούσια σε θερμίδες και πρωτεΐνες. Προσφέρονται πολτοποιημένες ή υγροποιημένες τροφές και τα διαθέσιμα στο εμπόριο σκευάσματα συμπληρωμάτων διατροφής. Χορηγείται ανάλογα με τις ανάγκες συμπληρωματική παρεντερική διατροφή. Ο ασθενής τοποθετείται σε θέση κατά Fowler κατά τη διάρκεια των γευμάτων και παρέχεται επαρκής χρόνος ώστε να αποφευχθεί η εισρόφηση. Καταγράφεται τυχόν επεισόδιο αναγωγής και παρέχεται η κατάλληλη στοματική υγιεινή. Παρέχονται επίσης τα κατάλληλα αναλγητικά φάρμακα και οι μη επεμβατικές μέθοδοι αναλγησίας.
Όταν χρησιμοποιείται σωλήνας γαστροστομίας, οι τροφές χορηγούνται αργά με φυσική ροή σε προκαθορισμένες ποσότητες (συνήθως 200-500 ml) και στον ασθενή μπορεί να δοθεί κάτι να μασήσει πριν και κατά τη διάρκεια της σίτισης, προκειμένου να διεγερθούν οι γαστρικές εκκρίσεις και να υπάρξει μια εξομοίωση με τη φυσιολογική σίτιση. Ο ασθενής και η οικογένειά του καθοδηγούνται σχετικά με τις διατροφικές απαιτήσεις (π.χ. φροντίδα του σωλήνα σίτισης και έλεγχος της βατότητάς του, χορήγηση της τροφής, φροντίδα του δέρματος στο σημείο εισόδου του σωλήνα και η τοποθέτηση του ασθενούς σε ανασηκωμένη θέση κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τα γεύματα).
Μετά τη χειρουργική επέμβαση, παρακολουθούνται τα ζωτικά σημεία, το ισοζύγιο υγρών και ηλεκτρολυτών (περιλαμβανομένης της πρόσληψης και αποβολής). Ο ασθενής παρακολουθείται για επιπλοκές, όπως λοίμωξη, σχηματισμό συριγγίου, πνευμονία, εμπύημα και κακή θρέψη. Εάν πραγματοποιήθηκε χειρουργική εκτομή με οισοφαγική αναστόμωση, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση σημείων διαφυγής από την αναστόμωση. Εάν τοποθετήθηκε ενδοπροσθετικός σωλήνας, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση σημείων απόφραξης ή μετατόπισης, η οποία μπορεί να προκαλέσει διάτρηση του μεσοθωρακίου ή να επιταχύνει τη διάβρωση του όγκου.
Εάν χορηγηθεί χημειοθεραπεία, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση επιπλοκών όπως η καταστολή του μυελού και γαστρεντερικές αντιδράσεις. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ελαχιστοποιούνται με τη χρήση στοματικών πλύσεων με φυσιολογικό ορό. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να ξεκουράζεται για μεγάλα διαστήματα και χορηγούνται τα κατάλληλα φάρμακα. Εάν χρησιμοποιηθεί ακτινοθεραπεία, ο ασθενής παρακολουθείται για εμφάνιση επιπλοκών όπως διάτρηση οισοφάγου, πνευμονίτιδα, πνευμονική ίνωση ή φλεγμονή του νωτιαίου μυελού (μυελίτιδα).
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα της εκάστοτε θεραπείας εξηγούνται στον ασθενή και τους συγγενείς του. Παρέχεται η διαβεβαίωση ότι το άλγος θα αντιμετωπιστεί και η νοσηλεύτρια ή άλλος επαγγελματίας υγείας παραμένουν στο πλευρό του ασθενή σε περιόδους άγχους ή δυσφορίας. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη φροντίδα του.
Ο ασθενής πρέπει να συνεχίσει να έχει μια φυσιολογική καθημερινότητα κατά τη φάση της ανάρρωσης, προκειμένου να διατηρηθεί ένα αίσθημα ελέγχου και να αποφευχθούν οι επιπλοκές που σχετίζονται με την ακινησία. Τόσο ο ασθενής όσο και η οικογένειά του παραπέμπονται σε κατάλληλες ομάδες για πληροφόρηση και υποστήριξη.
.jpg)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου